Uwarunkowania prawne wolontariatu określa Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

§ kto może współpracować z wolontariuszami

Współpracować z wolontariuszami mogą organizacje pozarządowe (np. fundacje i stowarzyszenia) oraz instytucje publiczne (np. urzędy, biblioteki, muzea), z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej. Porozumienia z wolontariuszami nie mogą podpisywać firmy.

§ porozumienie i ubezpieczenie

W przypadku wolontariatu krótszego niż 30 dni nie ma obowiązku podpisywania porozumienia na piśmie. Przy dłuższej umowie należy podpisać umowę cywilnoprawną, która będzie zawierać takie ustalenia jak: zakres, sposób, czas wykonywania świadczeń oraz postanowienie o możliwości jego rozwiązania.
Organizacja ma obowiązek ubezpieczyć wolontariusza od następstw nieszczęśliwych wypadków – gdy zatrudnia wolontariusza na okres krótszy niż 30 dni, lub na okres bezterminowy.

Gdy porozumienie o świadczeniu jest zawarte na czas określony powyżej 30 dni zostaje objęty ubezpieczeniem z tytułu nieszczęśliwych wypadków na mocy ustawy z dnia 30 września 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz. U. 2002 Nr 199, poz.1674).

§ jakie mają obowiązki wolontariusze wobec organizacji?

Ustawa wymienia następujące obowiązki wolontariuszy:

  • sumienne wykonywanie zadań,
  • dbałość o powierzany majątek,
  • wolontariusz jest odpowiedzialny za właściwe wykonanie porozumienia oraz ponosi odpowiedzialność za szkody powstałe na skutek własnego działania.

§ jakie obowiązki ma organizacja wobec wolontariuszy?

Ustawa wymienia następujące obowiązki organizacji wobec wolontariuszy:

  • informacja o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami;
  • zapewnienie wolontariuszowi bezpiecznych i higienicznych warunków wykonywania przez niego świadczeń,
  • pokrywanie kosztów podróży służbowych i diet;
  • na życzenie wolontariusza – wydanie zaświadczenia o odbyciu wolontariatu.